Εθισμός στις οθόνες. Παιδιά και γονείς. Κατηγορία δημοσίευσης: Lifestyle, Γενικά
Εθισμός στις οθόνες. Παιδιά και γονείς.
Ο εθισμός στις οθόνες είναι ένα φαινόμενο της εποχής μας και εμφανίζεται ιδιαίτερα στα κινητά που έχουν συνδέσει το όνομά τους με φρικτά πράγματα: θάνατοι από τροχαία, διαταραχές ύπνου, αυτοκτονίες, απώλεια ενσυναίσθησης, προβλήματα σχέσεων και πολλά άλλα. Παρόλο που οι συνέπειες αυτές είναι ευρέως γνωστές, έρευνες που γίνονται συνεχώς δείχνουν ότι αυτό το κοινωνικό πρόβλημα παραμένει υποτιμημένο.
Συνήθως η κοινή γνώμη ασχολείται με την ανάπτυξη των παιδιών σε σχέση με την πρόοδο της τεχνολογίας και την είσοδο της κάθε οθόνης στη ζωή μας. Είναι μεγάλος ο αριθμός των ατόμων σε μικρές ηλικίες που είναι μονίμως μπροστά από μία οθόνη. Θα έπρεπε όμως να μην αμελήσουμε να ασχοληθούμε και με τους γονείς οι οποίοι ενδέχεται να είναι πιο εθισμένοι από τα παιδιά τους…
Οι σημερινοί γονείς περνούν πλέον περισσότερο χρόνο με τα παιδιά τους από ότι οι γονείς του 1960. Πολλοί όμως είναι αυτοί που μπορεί να είναι σωματικά παρόντες στην ζωή των παιδιών, αλλά ταυτόχρονα λιγότερο συνδεδεμένοι ψυχικά μαζί τους. Σχετικά με τα παιδιά και τον εθισμό τους στις οθόνες, πολλές ενδείξεις υποδεικνύουν ότι ο χρόνος που περνούν μπροστά από μία οθόνη, μπορεί να γίνει τρομερά επιβλαβής για την ανάπτυξη των εγκεφάλων τους, κυρίως όταν εκτίθενται σε εικόνες με γρήγορες εναλλαγές σε φωτεινότητα αλλά και βίαιες απεικονίσεις.
Τα πιο ευχάριστα παιχνίδια για τα παιδιά είναι τα διαδραστικά, τα οποία μάλιστα βάζουν το παιδί πολλές φορές στο ρόλο του πρωταγωνιστή, πράγμα το οποίο τα εξιτάρει. Εξαιτίας αυτής όμως της κατάστασης τα παιδιά χάνουν την παιδικότητα τους. Δεν έχουν την ευκαιρία να γνωρίσουν την παιδική ηλικία που υπήρχε παλιότερα, παιχνίδια με φίλους στις γειτονιές, στα πάρκα, ποδόσφαιρο, κυνηγητό και το σημαντικότερο επαφή με άτομα της ηλικίας τους. Είναι πολύ λυπηρό λοιπόν, να συνειδητοποιείς ότι ο χρόνος που δαπανάται μπροστά από μία οθόνη, είναι ένας χαμένος πολύτιμος χρόνος στον οποίο θα μπορούσαν να ανακαλύψουν τον κόσμο και να συνδεθούν με άλλους ανθρώπους.
Επιπλέον, το διαδραστικό παιχνίδι προσπαθεί να πάρει ακόμα και τον ρόλο του ίδιου του γονέα και να σταθεί εμπόδιο ακόμη και στην επικοινωνία που έχουν οι γονείς με τα παιδιά τους από τα πρώτα χρόνια της ζωής τους. Η επικοινωνία αυτή που βοηθά στην ανάπτυξη του εγκεφάλου των παιδιών, σύμφωνα με τους ειδικούς έχει διάφορα ονόματα. Ο Jack P. Shonkoff, παιδίατρος και διευθυντής του Κέντρου του Χάρβαρντ για το Αναπτυσσόμενο παιδί, αποκαλεί αυτήν την επικοινωνία “τρόπο εξυπηρέτησης και επιστροφής”.
Σαν επικοινωνία ο Mr. Shonkoff ορίζει τα φωνητικά μοτίβα που οι γονείς τείνουν να υιοθετούν κατά την διάρκεια συνομιλίας με τα βρέφη, τα οποία μοτίβα χαρακτηρίζονται από ψηλό τόνο, απλοποιημένη γραμματική και υπερβολικό ενθουσιασμό. Οι ειδικοί υποστηρίζουν πως αυτό το είδος επικοινωνίας θα πρέπει να διατηρηθεί αναλλοίωτο και να μην αντικατασταθεί από κανένα διαδραστικό παιχνίδι. Έχει αποδειχθεί μάλιστα ότι αυτός ο τρόπος επικοινωνίας βοηθάει τα παιδιά να μάθουν, μέχρι τα τρία τους χρόνια, πάρα πολλές λέξεις σε αντίθεση με τα παιδιά που έχουν εκτεθεί σε διαδραστικό παιχνίδι επικοινωνίας.
Όσον αφορά τα παιδιά μεγαλύτερης ηλικίας, για παράδειγμα αυτά που βρίσκονται στην εφηβεία, η προσκόλλησή τους σε κάποια οθόνη είναι πολύ έντονη, επηρεάζοντας έτσι όλη τους τη ζωή. Τα παιδιά εγκλωβίζονται στους κόσμους της οθόνης, σταματάνε να έχουν δική τους ολοκληρωμένη άποψη και δεν αναπτύσσουν φιλικές σχέσεις με ανθρώπους γύρω τους. Για παράδειγμα όταν είναι η ώρα για το φαγητό τους, δεν αποχωρίζονται ούτε τότε τα κινητά ή οποιαδήποτε άλλη συσκευή. Βλέπουμε δηλαδή πολλές και διαφορετικές καταστάσεις στη ζωή ενός ατόμου στις οποίες τα κινητά, οι υπολογιστές κλπ κατέχουν τον κύριο ρόλο, φτάνοντας σε καταστροφικά επίπεδα.
Ιδίως στις δύσκολες παιδικές ηλικίες, είναι πάντα δύσκολο να επιτευχθεί μια αρμονική σχέση μεταξύ γονέων και παιδιών. Οι απαιτήσεις που έχουν τα παιδιά από τους γονείς συχνά είναι παράλογες. Είναι επομένως πολύ δύσκολο για τους γονείς να ασχολούνται συνεχώς με τις παράλογες απαιτήσεις και για αυτόν τον λόγο πολλές φορές αφήνουν τα παιδιά τους ελεύθερα. Η περιστασιακή όμως γονική αμέλεια δεν είναι καταστροφική, αντιθέτως βοηθάει ώστε τα παιδιά μετά τα πιθανά λάθη τους,να βρουν ξανά τα πατήματά τους. Η χρόνια απόσπαση προσοχής όμως που παρατηρείται από γονείς προς τα παιδιά τους είναι σίγουρα καταστροφική.
Η χρήση των κινητών από τους γονείς έχει συνδεθεί με ένα σημαντικό κομμάτι εθισμού. Οι γονείς αυτοί είναι συνήθως αγχώδεις και ευερέθιστοι και οποιαδήποτε διακοπή στη χρήση των κινητών τους συνοδεύεται από θυμό, άσχημη συμπεριφορά και πολλές φορές και κακοποίηση. Επίσης, πολλοί γονείς ενδέχεται να απουσιάζουν ουσιαστικά από το μεγάλωμα των παιδιών τους. Είναι εκεί σωματικά αλλά ψυχικά βρίσκονται στον κόσμο που τους προσφέρει η οθόνη. Πολλοί έχουν χτίσει την καθημερινότητά τους γύρω από αυτήν την οθόνη, προγραμματίζοντας τα πάντα, ακόμη και το μεγάλωμα των παιδιών τους. Δυστυχώς όμως αυτό είναι κάτι που δεν προγραμματίζεται.
Ήρθε λοιπόν η ώρα όλο αυτό να αλλάξει. Όταν αποφασίζεις να γίνεις γονιός, να επιδιώκεις ένα μέρος της ημέρας να το περνάς με τα παιδιά σου μακριά από οθόνες και κινητά. Ακόμα και αν ο χρόνος που μπορείς να είσαι δίπλα τους είναι περιορισμένος λόγω υποχρεώσεων, ας είναι τουλάχιστον ποιοτικός. Ακούμπησε λοιπόν μακριά το κινητό σου ή οποιαδήποτε άλλη οθόνη που σου αποσπά την προσοχή και δώσε όλη σου την αγάπη στα παιδιά σου. Γιατί το αξίζουν…
